Jaki jest podział kompetencji pomiędzy polskim związkiem sportowym a klubem sportowym w Polsce?
Już na początku roku należy sobie uzmysłowić jak ustawa o sporcie z dnia 25.06.2010 roku reguluje kompetencje polskich związków sportowych i klubów sportowych? Wyjaśniamy to, bo podczas dyskusji na forach sportowych różnie to jest interpretowane. Tę analizę kierujemy do działaczy szczebla centralnego ale również powiatów, gmin i klubów. Podział kompetencji postaramy się omówić na podstawie naszego sportu czyli podnoszenia ciężarów.
Członkiem polskiego związku sportowego może być klub sportowy, związek sportowy oraz inna osoba prawna, której statut, umowa albo akt założycielski przewiduje prowadzenie działalności w danym sporcie. Klub sportowy, będący członkiem polskiego związku sportowego, uczestniczy we współzawodnictwie sportowym organizowanym przez ten związek. Przypominamy, że członek zarządu polskiego związku sportowego w myśl nowej ustawy nie może:
- łączyć tej funkcji z funkcją w innych władzach tego związku,
- być osobą prowadzącą działalność gospodarczą związaną bezpośrednio z realizacją przez ten związek jego zadań statutowych,
- być osobą, która była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe ścigane z oskarżenia publicznego.
Przepisy te wejdą w życie od 2013 roku, po uchwaleniu nowego statutu przez PZPC na Krajowym Zjeździe Delegatów PZPC.
Wielu działaczy, obejmując funkcje członka zarządu PZPC, komisji problemowych czy komisji rewizyjnej, patrzy na działalność przez pryzmat swego klubu macierzystego. Co klub może zyskać z jego działalności w centrali? A tak nie powinno być. Jeżeli zgodziłeś się działaś w polskim związku sportowym to musisz koniecznie zapomnieć o swoim klubie i jego potrzebach. Działając w polskim związku sportowym odpowiedzialny jesteś za funkcjonowanie całej dyscypliny.
Jako działacz centralny uczestniczysz w organizowaniu i prowadzeniu współzawodnictwa sportowego o tytuł mistrza Polski oraz o Puchar Polski w danym sporcie, ustanowienie i realizację reguł sportowych, organizacyjnych i dyscyplinarnych we współzawodnictwie sportowym organizowanym przez związek, powołanie kadry narodowej, mistrzostwa świata lub mistrzostwa Europy, reprezentowanie tego sportu w międzynarodowych organizacjach sportowych. Zadania te umieszczone są w ustawie o sporcie oraz statucie PZPC.
Według nowych zasad, wynikających z ustawy, polski związek sportowy ma wyłączne prawo do powoływania kadry narodowej oraz przygotowania jej do igrzysk olimpijskich, mistrzostw świata i Europy. Aby można było powołać zawodnika do kadry musi on spełnić szereg zadań wynikających z ustawy i zarządzeń Ministra Sportu i Turystyki.
Zawodnik(czka) przed zakwalifikowaniem do kadry narodowej lub reprezentacji olimpijskiej (art. 14 ust 3) wyraża zgodę na rozpowszechnianie swojego wizerunku w stroju reprezentacji kraju. Ponadto Minister Sportu i Turystyki na podstawie art. 32 ustawy o sporcie może przyznać członkowi kadry narodowej okresowe stypendium sportowe za osiągnięte wyniki sportowe we współzawodnictwie sportowym. Zawodnik obowiązany jest do uzyskania orzeczenia lekarskiego o stanie zdrowia umożliwiającym bezpieczne uczestnictwo we współzawodnictwie.
I jeszcze jedna przesłanka - to bezwzględne przestrzeganie przez członka kadry narodowej Światowego Kodeksu Antydopingowego oraz wszelkich procedur i standardów.
Cytowane powyżej zadania odnoszą się wyłącznie do działalności na szczeblu centralnym realizowanym przez wszystkie polskie związki sportowe. Natomiast działacze sportowi na szczeblu klubów sportowych odpowiedzialni są za wspieranie sportu wspólnie z organami władzy publicznej. Tworzenie warunków, w tym organizacyjnych sprzyjających rozwojowi sportu w ramach zadań jednostek samorządu terytorialnego. Klub sportowy działający w ramach danej jednostki samorządu terytorialnego, nie działający w celu osiągnięcia zysku, może otrzymać dotację celową z budżetu tej jednostki. Dotacja ta może służyć realizacji celu publicznego i zostać przeznaczona na:
- realizację programu szkolenia,
- zakup sprzętu sportowego,
- pokrycie kosztów organizacji zawodów lub uczestnictwa w tych zawodach,
- pokrycie kosztów korzystania z obiektów sportowych dla celów szkolenia sportowego,
- sfinansowanie stypendiów sportowych i wynagrodzenia kadry szkoleniowej.
Ustawowo podział zadań jest czytelny - wiemy co należy do działaczy szczebla centralnego a co należy do zadań działaczy na szczeblu województw (OZPC), powiatów, gmin i miast.
Dzisiaj, aby otrzymać dotację na realizację zadań należy przedstawić m.in. roczny i perspektywiczny program działania sekcji podnoszenia ciężarów, wykaz zawodników, szkoleniowców. Bez złożenia oferty, z wyraźnie określonymi celami, samorząd nie przyzna środków na działalność klubu. Na szczeblu centralnym również zabiegamy o środki finansowe z budżetu państwa i Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej na realizację współzawodnictwa krajowego i międzynarodowego. Praca wszystkich działaczy centralnych i klubowych, pozwala na właściwe ustawienie szkolenia w celu uzyskania jak najlepszych wyników w sporcie. I tego życzę wszystkim działaczom, zawodnikom, szkoleniowcom, sympatykom podnoszenia ciężarów w 2011 roku.
Zygmunt Wasiela