WALDEMAR ROMUALD BASZANOWSKI
BIOGRAFIA
Nauczyciel akademicki, trener, najlepszy polski sztangista XX wieku (trzeci na świecie w historii podnoszenia ciężarów za Turkiem Suleymanoglu i Węgrem Foeldim), wielokrotny mistrz świata i Europy, złoty medalista olimpijski z Tokio (1964) i Meksyku (1968), chorąży polskiej ekipy olimpijskiej (1964, 1968, 1972). W młodym wieku Waldemar Baszanowski, na terenie grudziądzkiego basenu próbuje podnosić żelazne wagonowe kółko, podczas warsztatowych praktyk w Kwidzynie zmaga się z żelaznym wałem, a kiedy trafia do odbycia zasadniczej służby wojskowej, wykonuje sztangę z kół zamachowych i paru zębów z gąsienicy czołgu. Zalicza pierwsze udane podejście do podrzucenia 90 kg. Pierwszy rekord w trójboju 215 kg. Podczas studiów na warszawskiej AWF wyrastał w znakomitej przyjacielskiej atmosferze, którą stworzył Augustyn Dziedzic i jego współpracownicy. Włączony do kadry narodowej, której zagwarantowano tzw. centralne szkolenie i starty, w której rozpoczął pracę Klemens Roguski (1959) - twórca polskiej szkoły podnoszenia ciężarów. Diamentem w przyszłej koronie sukcesów jego wychowanków stał się Waldemar Baszanowski. Pierwszy raz na podium mistrzostw Polski (3 miejsce) stanął w wadze piórkowej (1958), w reprezentacji zadebiutował w przegranym pojedynku z Czechem Otahalem (1960), podczas debiutu olimpijskiego w Rzymie (1960) zajął 5 m., tuż za swym największym rywalem i przyjacielem Marianem Zielińskim. 23 września 1961 wywalczył w Wiedniu (także w starciu z Zielińskim) pierwszy tytuł mistrza świata. Potem przegrywał jeszcze czasem na MŚ (z Marianem Zielińskim w 1963, a ze Zbigniewem Kaczmarkiem, swoim następcą w 1970 i 1971), ale w latach sześćdziesiątych był już niekwestionowanym mistrzem wagi lekkiej, odnosząc spektakularne sukcesy na IO w Tokio (1964), gdzie zdobył złoty medal, będąc lżejszy od Rosjanina Kapłunowa o... 300 gramów i w Meksyku (1968), gdzie z kolei znokautował rywali, wyprzedzając Irańczyka Jalayera o 15 kilogramów! Był niepokonany. Chciał pobić jeszcze jeden, ostatni rekord - być po raz trzeci mistrzem olimpijskim, co nie stało się jeszcze udziałem żadnego sztangisty świata. Przegrał tę szansę w niezwykle dramatycznych okolicznościach. Przed rozpoczęciem walki na IO w Monachium (1972), gdzie po raz trzeci był chorążym biało-czerwonych, znajdował się w znakomitej formie. 30 sierpnia 1972, czwarty dzień olimpijskich zmagań. Rozgrzewka. I nagle przy wyciskaniu 130 kg mięśnie grzbietu i kręgosłup odmawiają posłuszeństwa. Wszystkie taktyczne plany batalii biorą w łeb. Polak nadludzkim wysiłkiem podnosi, ile jest w stanie i zajmuje 4 miejsce, które jest tym razem porażką. Absolwent Technikum Mechaniki Rolnej w Kwidzynie (1953) i warszawskiej AWF (1961). Po zakończeniu kariery zawodniczej (IO w Monachium 1972) – nauczyciel akademicki (AWF), trener (m.in. w Indonezji i polskiej kadry narodowej), działacz, w kraju (PZPC, PKOl) i we władzach międzynarodowych (w latach 1999–2008 prezydent Europejskiej Federacji Podnoszenia Ciężarów EWF). Zasłużony Mistrz Sportu, odznaczony m.in. 13 złotymi Medalami za Wybitne Osiągnięcia Sportowe, krzyżami: Kawalerskim (1964), Oficerskim (1968) i Komandorskim (1997) OOP oraz Medalem Orderu Olimpijskiego MKOl (1982). Kawaler Medalu Kalos Kagathos (1994). Najlepszy sportowiec Polski w plebiscycie czytelników „PS” (1969). Jeden z 20 najlepszych sportowców Polski XX wieku. W klasyfikacji fachowego pisma „World Weightlifting” (1997) ogłoszony trzecim sztangistą świata wszystkich czasów. Członek Hall of Fame of Weightlifting (1993). Zmarł 29 kwietnia 2011 roku. W roku 2015 przypada 80 rocznica jego urodzin.
Ur. 15.08.1935 Grudziądz. Zm. 29.04.2011.
Klub: AZS Warszawa 1957–1972.
Trenerzy: Augustyn Dziedzic i Klemens Roguski.
SUKCESY SPORTOWE
Dwukrotny złoty medalista olimpijski: 1964 Tokio: w. lekka 67,5 kg –1 m. na 20 start. z wynikiem 432,5 kg (132,5+135+165), złoty medal. 1968 Meksyk: w. lekka 67,5 kg – 1 m. na 20 start. z wynikiem 437,5 kg (135+135+167,5),
61-krotny rekordzista Polski (39 rekordów w w. lekkiej; 22 rekordy w w. średniej),
9-krotny mistrz Polski: w. lekka (67,5 kg) – 1963, 1964, 1967–1969, 1971; w. średnia (75 kg) – 1965, 1966, 1970,
3-krotny wicemistrz kraju: w. lekka (67,5 kg) – 1959–1961
Brązowy medalista MP: w. piórkowa (60 kg) – 1958.
5-krotny mistrz świata (wszystkie tytuły w w. lekkiej 67,5 kg) – 1961 Wiedeń – 402,5 kg (120+122,5+160), 1964 Tokio – 432,5 kg (132,5 + 135 + 165), 1965 Teheran – 427,5 kg (130+130+167,5), 1968 Meksyk – 437,5 kg (135+135+167,5), 1969 Warszawa – 445 kg (140+135+170);
5-krotny wicemistrz świata – 1962 Budapeszt – 412,5 kg (125+127,5+160), 1963 Sztokholm – 410 kg (125+125+160), 1966 Berlin (tu waga ciała do 75 kg) – 447,5 kg (135+137,5+175), 1970 Columbus – 437,5 kg (137,5+135+165), 1971 Lima – 435 kg (140+130+165).
24-krotny rekordzista świata w. lekka 67,5 kg – rwanie 128,5 kg (29 lipca 1961 Londyn), 130,5 kg (17 marca 1962 Moskwa), 132,5 kg (26 czerwca 1964 Białystok), 134 kg (11 grudnia 1965 Szopienice), 135 kg (6 maja 1967 Warszawa), 135,5 kg (17 października 1967 Meksyk), 136 kg (23 września 1969 Warszawa), 137,5 kg (23 kwietnia 1971 Lublin); podrzut – 163 kg (19 października 1963 Kanagawa), 165 kg (26 czerwca 1964 Białystok), 168 kg (29 sierpnia 1964 Gdańsk), 170 kg (17 października 1967 Meksyk), 170,5 kg (23 września 1969 Warszawa), 172,5 kg (23 kwietnia 1971 Lublin), 173 kg (22 czerwca 1971 Sofia); trójbój – 422,5 kg (26 czerwca 1964 Białystok), 427,5 kg (26 czerwca 1964 Białystok), 430 kg (26 czerwca 1964 Białystok), 432,5 kg (13 października 1964 Tokio), 440 kg (17 października 1967 Meksyk), 442,5 kg (23 września 1969 Warszawa), 445 kg (23 września 1969 Warszawa), 447,5 kg (23 kwietnia 1971 Lublin), 450 kg (22 czerwca 1971 Sofia).
6-krotny złoty medalista Mistrzostw Europy (wszystkie tytuły w w. lekkiej 67,5 kg ) – 1961 Wiedeń – 402,5 kg (120+122,5+160), 1965 Sofia – 425 kg (130+132,5+162,5), 1968 Leningrad – 425 kg (135+130+160), 1969 Warszawa – 445 kg (140+135+170), 1970 Szombathely – 432,5 kg (140+130+162,5), 1971 Sofia – 450 kg (145+137,5+167,5)
3-krotny wicemistrz Europy – w. lekka 1962 Budapeszt – 412,5 kg (125+127,5+160), 1963 Sztokholm – 410 kg (125+125+160), w. średnia 1966 Berlin – 447,5 kg (135+137,5+175).