TAMTE DNI, TAMTE WYDARZENIA! BARCELONA 1992. PRAWIE ZŁOTO KRZYSZTOFA SIEMIONA.
20 dni pozostało od 6 lipca 2024 do rozpoczęcia Igrzysk XXXIII Olimpiady w Paryżu! Zatem mocno finiszujemy w naszym olimpijskim cyklu wspomnień – dziś starty biało-czerwonych w igrzyskach 1992 w Barcelonie! Olimpijską rywalizację na pomoście Igrzysk XXV Olimpiady polscy kibice pamiętają głównie poprzez fascynującą walkę w kat. 82,5 kg Krzysztofa Siemiona z Grekiem Pyrrosem Dimasem. Obaj w dwuboju uzyskali ten sam ciężar (370 kg), obaj mieli taką samą wagę ciała. O złocie decydowała kolejność bojów w podrzucie!
Prezentujemy historie występów polskich sztangistów w igrzyskach olimpijskich. Przypominamy ponownie tamte dni i tamte wydarzenia! Po debiucie polskich ciężarowców w roku 1952 podczas Igrzysk XV Olimpiady w Helsinkach (1952), występach w Melbourne (1956), Rzymie (1960), Tokio (1964), Meksyku (1968), Monachium (1972), Montrealu (1976), Moskwie (1980), Los Angeles (1984) a właściwie w Warnie w Igrzyskach Przyjaźni, Seulu (1988), dziś Barcelona (1992). W kolejce czeka Atlanta (1996). Sydney (2000), Ateny (2004), Pekin (2008), Londyn (2012), Rio de Janeiro (2016) i Tokio (2020/2021).
Olimpijską rywalizację na pomoście Igrzysk XXV Olimpiady w Barcelonie polscy kibice pamiętają głównie poprzez fascynującą walkę w kat. 82,5 kg Krzysztof Siemiona z Grekiem Pyrrosem Dimasem. Obaj w dwuboju uzyskali ten sam ciężar (370 kg), obaj mieli taką samą wagę ciała, i o złocie decydowała kolejność bojów w podrzucie! Dimas podchodził przed Polakiem i dlatego został mistrzem olimpijskim! Dla zawodnika Budowlanych Opole był to drugi występ olimpijski. Cztery lata wcześniej w Seulu, Krzysztof Siemion zajął 5. miejsce (kat. 82,5 kg). W roku olimpijskim z Dimasem nasz zawodnik spotkał się wiosną podczas mistrzostw Europy seniorów w węgierskim Szekszard. Tam po raz pierwszy w ich konfrontacjach na pomoście potrzebne były dane dotyczące wagi! Siemion w ME był drugi, za Ibrahimem Samadowem (370 kg) z WNP (Wspólnota Niepodległych Państw – twór powstały na krótko po rozpadzie ZSRR) z wynikiem 367,5 kg (165 kg + 202,5 kg). Taki sam ciężar zaliczył w dwuboju… Dimas. W rwaniu i podrzucie też mieli tyle samo – 165 kg i 202,5 kg. Tyle, że Polak ważył 81,15, Grek – 81,25! Wtedy nie wiedzieli, co wydarzy się w Barcelonie. Dla Dimasa był to przełomowy rok w karierze. Wczesną wiosną 1992 roku ten najbardziej utytułowany medalami olimpijskimi zawodnik w historii (3 razy złoto – Barcelona 1992, Atlanta 1996, Sydney 2000, 1 x brąz – Ateny 2004) po przybyciu z Albanii (pochodził z mniejszości greckiej w tym kraju) pod Akropolem otrzymał paszport Hellady! W ME wywalczył brąz, w Barcelonie po niesłychanie pasjonującej rywalizacji z Siemionem sięgnął po złoto! Wraz z zawodnikiem Budowlanych Opole uzyskał w dwuboju 370 kg (165 kg + 205 kg). Ten sam wynik, po tyle samo w rwaniu i podrzucie oraz… identyczna waga ciała (po 81,81 kg)! Sięgnięto do regulaminu IWF i złoto przyznano Dimasowi, uwzględniono bowiem kolejność bojów wykonywanych w podrzucie. A w nim Pyrros podchodził przed Polakiem.
Olimpijskie srebro było ogromnym sukcesem Krzysztofa w Barcelonie, ale nie jedynym biało-czerwonych sztangistów w tych igrzyskach! Brązowe medale dołożyli – w kat. 90 kg Sergiusz Wołczaniecki (Budowlani Opole) 392,5 kg (172,5 kg + 220 kg) oraz w kat. 100 kg Waldemar Malak (Lechia Gdańsk) 400 kg (185 kg + 215 kg). Ponadto – Marek Gorzelniak (Śląsk Wrocław) w kat. 56 kg był ósmy – 255 kg (115 kg + 140 kg), w kat. 75 kg Andrzej Kozłowski (Budowlani Opole) czwarty – 352,5 kg (160 kg + 192,5 kg), Włodzimierz Chlebosz (Śląsk Wrocław) siódmy – 240 kg (155 kg + 185 kg), w kat. 82,5 kg Andrzej Cofalik (Górnik Czerwionka) dziewiąty – 350 kg (160 kg + 190 kg), w kat. 110 kg Piotr Banaszak (Zawisza Bydgoszcz) po zaliczeniu rwania na 190 kg, „spalił” podrzut, w kat., Dariusz Osuch (Światowit Myszków) piąty - 397,5 kg (175 kg + 222,5 kg). Ostatnio potkałem tego byłego znakomtego zawodnika przy okazji finałowego turnieju w podnoszeniu ciężarów XXX OOM w Biłgoraju. Trafiła się chwila do wspomnień, pan Darek w Biłgoraju sędziował młodym sztangistkom i sztangistom. – Gdyby nie blokada w rękę, nie dałbym rady. Ale wspomnienia pozostają. Super paczkę mieliśmy wtedy – mówił piąty atleta barcelońskich igrzysk.
- XXV Letnie Igrzyska Olimpijskie odbyły się w Barcelonie w dniach 25 lipca – 9 sierpnia 1992 roku.
- Były to pierwsze igrzyska olimpijskie odbywające się w Hiszpanii
- Reprezentacje wystawiło 169 narodowych komitetów olimpijskich.
- Rozegrano 257 konkurencji w 25 dyscyplinach.
- W igrzyskach udział wzięło 9367 sportowców, 6659 mężczyzn i 2708 kobiet.
- Igrzyska otworzył król Hiszpanii Juan Carlos I.
- Przyrzeczenie złożył żeglarz książę Filip Bourbon.
- Znicz zapalił łucznik Antonio Rebollo.
- W powszechnej opinii sportowego świata były to jedne z najpiękniejszych igrzysk w historii.
- Nikt nie zbojkotował, nie było prób przerwania zawodów aktami agresji, nie było skandali obyczajowych.
- Ówczesny przewodniczący MKOl. - Hiszpan Juan Antonio Samaranch - bardzo chciał, by igrzyska przeprowadzone w jego ojczyźnie były "wzorcowe". Hiszpańscy gospodarze połączyli organizacyjną biegłość z umiejętnością nadania igrzyskom sympatycznej atmosfery.
- Takie kraje jak Litwa, Łotwa, Estonia czy Chorwacja po odzyskaniu suwerenności mogły wystąpić w igrzyskach w Barcelonie pod flagami narodowymi.
- Po zjednoczeniu obu państw niemieckich ponownie wystąpiła reprezentacja jednego kraju – Republika Federalną Niemiec. Sportowcy z byłych republik radzieckich po raz ostatni uczestniczyli jako jedna ekipa (w barwach Wspólnoty Niepodległych Państw), po raz ostatni na igrzyskach wystąpiła też ekipa Czechosłowacji.
- Republika Południowej Afryki powróciła do rodziny olimpijskiej, wystawiając reprezentację mieszaną rasowo.
- Z powodu międzynarodowych sankcji na start w igrzyskach nie pozwolono drużynie Jugosławii, MKOl zezwolił jednak, aby pochodzący z Jugosławii sportowcy startowali jako niezależna drużyna.
- Ceremonię otwarcia igrzysk obserwowało 65 tysięcy widzów oraz blisko 3 miliardy telewidzów na całym świecie.
- W programie igrzysk znalazły trzy nowe dyscypliny: badminton, baseball i judo kobiet.
- Reprezentujący Wspólnotę Niepodległych Państw gimnastyk Witalij Szczerbo sześć razy stawał na najwyższym stopniu podium.
- Po trzy złote medali zdobyli pływacy – zawodnik WNP Jewgienij Sadowyj i Węgierka Krisztina Egerszegy. Inny pływak WNP, Aleksandr Popow, odniósł zwycięstwa w wyścigach na 100 i 50 m stylem dowolnym.
- Stadion olimpijski był areną, gdzie podziwiano takie lekkoatletyczne gwiazdy jak Amerykanin Carl Lewis, który po raz trzeci okazał się najlepszy w skoku w dal, 32-letni Brytyjczyk Lindford Christie - wygrał 100 m z wynikiem 9,96, algierska biegaczka Hassiba Boulmerka. Przed wyjazdem do Barcelony islamscy fundamentaliści grozili jej śmiercią. Hassiba jednak na igrzyska pojechała i wygrała bieg na 1500 m wywołując w swym kraju euforię podobna do tej, jaką kiedyś w Maroku sprawił olimpijski sukces Nawal El Moutawakel.
- Do sukcesów w biegach średnich i długich typowano przede wszystkim biegaczy afrykańskich, lecz znaleźli się Europejczycy, którzy pomieszali im szyki. Niemiec Dieter Baumann nieoczekiwanie wygrał bieg na 5000 m, zaś Hiszpan Fermin "Cacho" Ruiz dynamicznym finiszem rozstrzygnął bieg na 1500 m.
- Pięknym akcentem zakończył się bieg na 10 000 m kobiet, w którym czarnoskóra Etiopka Deratu Tulu wyprzedziła zawodniczkę RPA Elanę Meyer. Na mecie Meyer serdecznie gratulowała rywalce.
- Jedyny skandal dotyczył konkursu kuli. Okazało się, że wszyscy medaliści w tej konkurencji - dwaj Amerykanie i jeden reprezentant WNP wspomagali się sterydami.
- Turniej bokserski zdominowali Kubańczycy, jakby chcieli sobie zrekompensować nieobecność w Seulu. W sumie wywalczyli w 12 wagach 7 złotych medali i 2 srebrne.
- Do ciekawego wydarzenia doszło na strzelnicy. W konkurencji skeet rywalizująca z mężczyznami Chinka Zhang Shan okazała się od nich lepsza. Zestrzeliła 373 rzutki na 375 możliwych.
- Turniej koszykówki, w którym amerykański „Dream Team” m.in. , Earvin "Magic" Johnson, Larry Bird, Michael Jordan i Scottie Pippen i Sir Charles Barkley w hali w Badalonie wywoływał zachwyt.
- W rozgrywkach piłkarskich (drużyn U-23, jak przewidywał regulamin igrzysk) dominowały dwa zespoły: Hiszpanii i Polski. W finale rozegranym na Nou Camp, wspierani przez 80 000 widzów, Hiszpanie okazali się o jedną bramkę (3:2) lepsi od zespołu biało-czerwonych.
- Polska ekipa długo czekała na złote medale - pojawiły się trzy, wszystkie zdobyte tego samego dnia. Dwa wywalczyli pięcioboiści: indywidualnie Arkadiusz Skrzypaszek i drużyna w której towarzyszyli mu Maciej Czyżowicz i Dariusz Goździak. Trzecie złoto wywalczył, powtarzając sukces z Seulu, judoka Waldemar Legień.
- W klasyfikacji medalowej Polska z 19 medalami (3 złote, 6 srebrnych i 10 brązowych) znalazła się na 19. Miejscu. Wygrała ekipa WNP (Wspólnota Niepodległych Państw) – 112 (45, 38,29), przed USA 108 (37, 34, 37) i Niemcami 82 (33, 21, 28).
- „Polskie medale” w igrzyskach w Barcelonie – złote: Waldemar Legień – judo, waga średnia; Arkadiusz Skrzypaszek – pięciobój nowoczesny, indywidualnie; Maciej Czyżowicz, Dariusz Goździak, Arkadiusz Skrzypaszek – pięciobój nowoczesny, drużynowo; srebrne medale: Krzysztof Siemion – podnoszenie ciężarów, waga półciężka; Piotr Stępień – zapasy w stylu klasycznym, waga średnia; Rafał Szukała – pływanie, 100 m stylem motylkowym; Józef Tracz – zapasy w stylu klasycznym, waga półśrednia; Maciej Freimut, Wojciech Kurpiewski – kajakarstwo, dwójka na 500 m; Dariusz Adamczuk, Marek Bajor, Jerzy Brzęczek, Dariusz Gęsior, Marcin Jałocha, Andrzej Juskowiak, Aleksander Kłak, Andrzej Kobylański, Dariusz Koseła, Wojciech Kowalczyk, Marek Koźmiński, Tomasz Łapiński, Grzegorz Mielcarski, Arkadiusz Onyszko, Ryszard Staniek, Dariusz Szubert, Piotr Świerczewski, Mirosław Waligóra, Tomasz Wałdoch, Tomasz Wieszczycki – piłka nożna; brązowe medale: Wojciech Bartnik – boks, waga półciężka; Kajetan Broniewski – wioślarstwo, jedynka; Izabela Dylewska – kajakarstwo, jedynka na 500 m; Małgorzata Książkiewicz – strzelectwo, karabinek małokalibrowy w 3 postawach; Waldemar Malak – podnoszenie ciężarów, waga ciężka; Artur Partyka – skok wzwyż; Sergiusz Wołczaniecki – podnoszenie ciężarów, waga lekkociężka; Dariusz Białkowski, Grzegorz Kotowicz – kajakarstwo, dwójka na 1000 m; Wojciech Jankowski, Maciej Łasicki, Jacek Streich, Tomasz Tomiak, Michał Cieślak (sternik) – wioślarstwo, czwórka ze sternikiem; Piotr Kiełpikowski, Adam Krzesiński, Cezary Siess, Ryszard Sobczak, Marian Sypniewski – szermierka, floret drużynowo.
Fot. Archiwum i Jan Rozmarynowski
P.S. Korzystałem ze źródeł Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, Polskiego Komitetu Olimpijskiego oraz Biuletynu Informacyjnego PZPC
Opr. MareK